Vietnam. Amerika'nın yıllarca alt edemediği bir ruh. Komünist ama kapitalist. Yoksul ama yükselen. Sıcak ama mesafeli. Bu ülkede vatandaş olmak, sadece bir kimlik edinmek değil; Bir zihinsel yapıya dahil olmak, bir toplum mühendisliğinin parçası olmak, Ve belki de “insan”ın tanımını yeniden yazmak demek.

Ama önce soruyu soralım: Vietnam vatandaşı nasıl olunur? Ve asıl soru: Olmalı mısın?

Vietnam'da Vatandaşlık Almanın Yolları

Vietnam'da vatandaşlık yasası oldukça sade ama uygulama alanı sisli ve gri. Temel olarak üç yoldan bahsedilir:

  • Doğumla (en az bir ebeveyn Vietnam vatandaşıysa)
  • Evlilik yoluyla (Vietnam vatandaşı biriyle evlenmek)
  • Doğallaşma (uzun süreli ikamet, iyi karakter, Vietnamca yeterliliği vs.)

Ama pratikte işler böyle yürümez. Çünkü Vietnam devleti vatandaşlık verirken, sadece evraklara değil, politik hassasiyetlerine de bakar. Sen gerçekten bu ülkenin faydasına olacak mısın? Yoksa sadece ucuz yaşam için mi geliyorsun? Bu soru, senin tüm başvuru sürecini belirler.

Vietnam'da Doğallaşma Süreci

Resmi olarak vatandaşlık almak için en az 5 yıl Vietnam’da ikamet etmiş olmalısın. Vietnamca bilmen gerekir. Sabıkan olmamalı. Devletin sosyalist yapısına zarar verecek fikir ve faaliyetlerden uzak durmalısın. Bu cümleyi tekrar oku. Çünkü burada vatandaşlık, sadece aidiyet değil; aynı zamanda uyum, sessizlik ve denge gerektirir.

Pasaport almak, evet mümkündür. Ama onu taşımak, sadece ülke sınırını değil, düşünce sınırını da kabullenmeyi gerektirir.

Para Kazanmak: Sessiz Ekonomide Büyük Fırsatlar

Vietnam, görünenden daha derin bir ekonomik sistem sunar. Sokakta hâlâ eski motosikletler, seyyar satıcılar ve dönerli vantilatörler görebilirsin. Ama arka planda:

  • Samsung’un en büyük fabrikaları burada üretim yapıyor.
  • Amerikalı yatırımcılar, Çin'den kaçtıkları her şeyi buraya taşıyor.
  • Start-up kültürü genç nüfusta patlama noktasına geldi.

Freelance çalışmak, küçük işletmeler kurmak, dropshipping yapmak ya da tarım teknolojilerine yatırım yapmak… Hepsi burada sessizce büyüyor. Ama dikkat: Her kazancın arkasında bir devlet onayı gereklidir. Çünkü burada para kazanmak serbesttir, ama sistemin dışında kazanç affedilmez.

Yaşam Şartları: Ucuz ama Bedeli Var

Vietnam’da yaşam oldukça ucuz. Bir aylık giderin Bangkok’un yarısı, İstanbul’un dörtte biri kadar olabilir. Ama bu ucuzluk, bazı yerlerde bedelini konforla ödetir:

  • Altyapı sistemleri hâlâ kırılgandır.
  • Trafik kuralsız ama işlevseldir.
  • Sağlık sistemi yabancılar için pahalı olabilir.
  • İklim tropik ama bazen nefes aldırmaz.

Ama sabırlıysan, bu ülkede zamanla her şey senin lehine döner. Çünkü Vietnam, seni önce zorlar, sonra dönüştürür.

İnsan Kalitesi: Sessizliği Anlamak Zeka Gerektirir

Vietnamlılar gülümser. Ama gülümsemeleri anlaşılmak için değil, denge kurmak içindir. Burada “hayır” demezler. Ama evetleri de her zaman evet değildir.

Bu toplumda “yüz göstermek”, “gölge yaratmamak”, “uyumu bozmamak” gibi iç içe geçmiş sosyal kodlar vardır. Onları çözmeden bu toplumun içine girilmez. Ama bir kez girersen, asla dışarıda bırakılmazsın.

Para Birimi ve Ekonomik Gerçekler

Vietnam’ın para birimi: Vietnam Dongu (VND). 1 Amerikan Doları, yaklaşık 24.000 VND eder. Yani burada milyoner olmak kolaydır. Ama değer taşımak zordur.

Ekonomi temelde tarım, imalat, turizm ve dış yatırım üzerine kurulu. Ancak yeni gelişen alanlar:

  • Yazılım ve dijital hizmetler
  • Elektrikli araç üretimi (VinFast örneği)
  • İnşaat ve altyapı geliştirme

Devlet, her ekonomik girişimi teşvik eder. Ama seni sistemin bir parçası olarak görmek ister. Yani burada zengin olmak serbesttir. Ama özerk olmak? O başka bir mesele.

Vietnam’da Yaşamak: Zevk mi, Deneyim mi?

Bu ülkede yaşamak, dışarıdan zevkli görünür: Sokak lezzetleri, plajlar, gece pazarları, tarihi tapınaklar… Ama içeriden bakıldığında bu bir sabır sınavıdır. Çünkü burada sistem yavaş işler, mantık lineer değildir ve hiçbir şey kesin değildir.

Ama bir sabah, kahveni içerken, motosiklet seslerinin arasında o içsel sessizliği duyarsın. Ve anlarsın: Vietnam’da yaşam zevk değildir. Dönüşümdür.

Neden Vietnam’da Yaşanır?

Çünkü Batı seni tükettiyse, burası sana nefes verir. Çünkü sistemlerde boğulduysan, burası sana gölgede kalma izni verir. Çünkü savaş görmemiş nesillerin anlamadığı şeyi, burada sokaklar hatırlatır: Hayatta kalmak sadece yemek yemek değil; uyum sağlamaktır.

Ve belki de en çarpıcısı şu: Vietnam’da yaşamak, bazen sana kim olduğunu değil, Kim olmadığını gösterir.