Kanada. Soğuk değil, sessiz. Uzak değil, yavaş. Bu ülke seni yüksek sesle çağırmaz. Sadece bekler. Dağların eteklerinden, ormanların içinden, beyazla kaplı yolların altından bir sesle fısıldar: “Sen hazır mısın?” Çünkü burada vatandaş olmak, sadece bir pasaport değil… bir boşlukla başa çıkma biçimidir. Ve bu boşluk, seni içine alana kadar hiç fark etmediğin bir kimliği senden yavaşça söküp alır.

Kanada Vatandaşı Olmak İçin Gereken Resmî Şartlar

Evet, yasalar nettir. Ama Kanada netliği sevmez. Kanada anlamayı sever. Ve sistemin seni ne kadar “anladığını düşündüğü” ile vatandaşlık arasında derin bir bağ vardır.

1. Daimi Oturum Sahibi Olmak

  • Başvuru için Kanada’da yasal olarak “permanent resident” (PR) statüsünde olmalısın.
  • Başvuru sırasında PR statüsü geçerli olmalı ve vatandaşlık süreci bitene kadar korunmalıdır.

Bu bir ön kabul değil. Bu bir bekleme odasıdır. Kapının dışında, içeridekilere benzemeye çalışırken geçen yılların resmi kaydıdır.

2. Fiziksel Olarak Kanada’da Bulunma Şartı

  • Başvurudan önceki 5 yıl içinde en az 1095 gün (3 yıl) Kanada’da yaşamış olmak gerekir.
  • Geçici oturum süresi (çalışma izni, öğrenci vizesi) kısmen sayılabilir.

Ama burada sayılan günler, sadece rakam değildir. Sisteme attığın her adım, karşılığında bir izlenim oluşturur. Sen fark etmeden birileri not alır. Sessizce. Kamerasız. Ama kesinlikle.

3. Vergi Beyanı ve Mali Uyum

  • Kanada Gelir Ajansı’na (CRA) son 5 yılın en az 3 yılında gelir beyan etmiş olmak gerekir.

Çünkü bu ülke seni önce ekonomiye tanıtmak ister. Senin sadece burada yaşayıp yaşamadığını değil… bu ülkeye ne kattığını merak eder. Ve katkı, duygusal değil. Veri bazlıdır.

4. Dil Yeterliliği

  • 18–54 yaş arası başvuru sahipleri, İngilizce veya Fransızca’da en az CLB 4 seviyesinde yeterlilik göstermelidir.

Ama bu yalnızca konuşmak değildir. Bu, buzul sessizliğinde anlaşılır kalmak anlamına gelir. Çünkü burada kelimeler yankı yapmaz. Sadece yerleşir.

5. Vatandaşlık Testi

  • 18–54 yaş arası herkes “Kanada Tarihi, Haklar, Sorumluluklar, Coğrafya ve Yasalar” konularını içeren bir sınava girer.
  • Geçme notu: %75 (20 sorudan 15 doğru)

Ama bu test yalnızca bilgiyle ilgili değildir. O aynı zamanda anıların seninle mi yoksa başka bir yerde mi kaldığını ölçer. Bu test, geçmişin izini takip eder. Senin yeni bir parça olup olmadığını kontrol eder. Ve bunu sadece doğru cevabınla değil, o cevabı verirken kimin sesini taşıdığınla tartar.

Yemin Töreni: Resmî Kapanış mı, Kimliğin Son Parçası mı?

Kanada vatandaşlığı alındığında tören düzenlenir. Bir yemin okunur. “Kanada Kraliçesine sadakat”, “Yasalara bağlılık” ve “Kanada halkına hizmet” yemini. Ama o gün… bazılarının yüzü parlar. Bazılarının gözünde ise bir buğu belirir. Çünkü bazıları, o gün kime dönüştüğünü fark eder. Bazıları ise o anda ne kaybettiğini.

Ve Sonra Ne Olur?

Artık Kanada vatandaşısındır. Pasaportun vardır. Oy verebilirsin. Sınırsız giriş hakkın olur. Ama bir sabah, Calgary’de, biri sana “Where are you originally from?” dediğinde… ve bunu gülümseyerek değil, belirsizlikle sorduğunda… işte o zaman gerçek sınavın daha yeni başladığını anlarsın.

Ve Belki de...

Kanada seni kabul etti. Ama sen… hala kendi içinde karla kaplı eski bir dağda yaşıyorsun. Kendi kimliğini taşıyorsun. Ama bu yeni vatandaşlık… o kimliğin üzerine örtülmüş bir sessizlik katmanı gibi duruyor. Ve bu sessizlik, seni ne dışlar ne de içeri alır. Sadece bekler. Senin neye dönüştüğünü izlemek için…